Δευτέρα 19 Οκτωβρίου 2009

Η επανάσταση ενός χεριού



Όταν σκέφτομαι τι θα μπορούσα να γράψω, πάντα γυρνάω στα ίδια. Στην ίδια στείρα παραδοχή ότι μάλλον δεν έχω τίποτα να γράψω. Κι όμως αυτό το ατίθασο χέρι μου επιμένει να με παρακούει. Δεν υποτάσσεται στην απραξία, που τόσο βίαια, προσπαθεί να του επιβάλλει το μυαλό μου. Πιάνει το στυλό κι αρχίζει να τραβάει γραμμές πάνω στο χαρτί. Σχεδόν αυτονομημένο. Στην αρχή είναι μόνο γραμμές. Ακατανόητες, αταίριαστες, ανούσιες μουντζούρες. Υποπτεύομαι ότι προσπαθεί να σχεδιάσει σκέψεις και συναισθήματα που δε μπορεί να μεταφράσει σε λέξεις. Σιγά σιγά, όμως, αποκτάει έλεγχο και δύναμη, μεγαλύτερη από εκείνη που, παραδοσιακά, αρμόζει σε ένα χέρι. Παρασύρει το μυαλό μου αντί να το υπακούει. Και κάπως έτσι κάμπτεται η αντίστασή μου κι αρχίζω να βλέπω πως υπάρχουν άπειρα πράγματα που μπορώ να γράψω. Αρκεί να αφήσω το χέρι και το μυαλό μου να συνεργαστούν, να δράσουν ανενόχλητα πέρα από τα στενά όρια που επιβάλλω σε μένα. Χωρίς πίεση. Απαλλαγμένα από αυτή την αυταρχική απαίτηση: να μη συμβιβαστούν με τίποτα λιγότερο από την τόσο στερεοτυπικά καθορισμένη τελειότητα.

Η υπερβολική σκέψη καταστρέφει την έμπνευση. Η υπέρμετρη προσπάθεια στερεί απ ΄το λόγο μου τον αυθορμητισμό.

Αφήνω λοιπόν, το χέρι να κυλήσει πάνω στο χαρτί. Θα μου πεις τώρα, το μυαλό τι ρόλο παίζει σ΄αυτό το παιχνίδι του χεριού με το μελάνι; Δεν είμαι σίγουρη, αλλά κάτι με κάνει να πιστεύω ότι το μυαλό αντιπροσωπεύει όλο τον υπόλοιπο εαυτό μου και είναι εκείνο που δίνει μια υπόσταση, πιο κατανοητή, στις ασυνάρτητες μουντζούρες που το χέρι απλώνει στο χαρτί. Τις μεταμορφώνει σε λέξεις και προτάσεις. Εγώ νιώθω και σκέφτομαι και το μυαλό μου αναλαμβάνει το σκληρό έργο να φυλάξει κάπου όλες τις χαοτικές μου σκέψεις και τα παράδοξα συναισθήματα, μέχρι το χέρι μου να τα αποτυπώσει πάνω στο χαρτί, δουλεύοντας πλέον πιστά, χωρίς πρωτοβουλίες και επαναστάσεις.

Το μυαλό και το χέρι φτιάχνουν τώρα πια έναν άξονα, ένα συνδετικό κρίκο. Συνδέουν τον μπερδεμένο, τεράστιο "μικρόκοσμο" μέσα μου, με το χαρτί. Κι ό,τι περνάει στο χαρτί, βρίσκει ξαφνικά μια θέση στον κόσμο γύρω μου. Ό,τι περνάει στο χαρτί, μετουσιώνεται από κομμάτι του κόσμου που ζει μέσα μου, σε κομμάτι του κόσμου μέσα στον οποίο ζω.

Κι έτσι, εγώ ενώνομαι με την πραγματικότητα. Και όλα αυτά ξεκίνησαν από το χέρι, που πήρε τη, φαινομενικά ασήμαντη, πρωτοβουλία να τραβήξει μερικές άκομψες γραμμές στο χαρτί. Κι έτσι απλά, βρέθηκα εγώ να συνδέομαι με τον κόσμο. Χωρίς να το καταλάβω καν.

Μα μήπως το ίδιο δεν κάνει και το αυτί μου, τώρα που το σκέφτομαι; Να! Για παράδειγμα, τώρα που το χέρι γράφει αυτές τις γραμμές, το αυτί φροντίζει να μου μεταφέρει τη φωνή της Norah και τη μουσική που τη συμπληρώνει σ΄ένα, ομολογουμένως, αρμονικότατο σύνολο. Τώρα η διαδικασία είναι λίγο διαφορετική. Σχεδόν αντίστροφη. Το αυτί μου γίνεται δέκτης του κόσμου και αναλαμβάνει να τον μεταφέρει σε μένα. Η μουσική διεισδύει στο μυαλό μου και αυτό πιάνει πάλι δουλειά. Τώρα πρέπει να τακτοποιήσει και να φυλάξει καινούργιες σκέψεις, άλλα συναισθήματα, που φέρνει στο προσκήνιο η μουσική που φτάνει στο αυτί μου. Κι αυτές οι σκέψεις κι αυτά τα συναισθήματα έχουν το στίγμα μου. Αλλά και το στίγμα της μουσικής. Και να πώς ανακατεύομαι πάλι εγώ με τον κόσμο. Η φωνή και οι νότες έρχονται απ΄έξω. Δε μου ανήκουν. Μα μου ανήκει ό,τι φτιάχνει -με κόπο ή χωρίς- το μυαλό μου, όταν έρχεται σ' επαφή με τη φωνή και τις νότες αυτές.

Και τι βγαίνει στο τέλος; Οι σκέψεις και τα συναισθήματα που λέγαμε πριν. Όλα εκείνα που θα καταλήξουν αργά ή γρήγορα στο χαρτί, μόλις το χέρι αποφασίσει πάλι πως ήρθε η ώρα για τη δική του μικρή επανάσταση. Και θα γίνουν πάλι μέρος του κόσμου.

Ένας τέλειος κύκλος. Το χέρι κι ο κόσμος και το αυτί και πάλι το χέρι και πάλι ο κόσμος.

Εγώ και η μουσική και οι σκέψεις και τα συναισθήματα και ο κόσμος κι εγώ.

Και κάπου χάνω ποια ήταν η αρχή. Αλλά και τι σημασία έχει;

Είναι κύκλος. Δεν έχει αρχή. Ούτε τέλος έχει. Το ένα σημείο συναντάει το άλλο κι εκείνο το επόμενο και πάει λέγοντας.

Είναι κύκλος!


Εγώ και το μυαλό και οι σκέψεις και τα συναισθήματα και το χέρι και το χαρτί και ο κόσμος και η μουσική και το αυτί και το μυαλό και οι σκέψεις και τα συναισθήματα και το χέρι και ο κόσμο κι εγώ.

1 σχόλιο:

  1. μόλις έκανα ένα κύκλο στη γυάλα σου.
    και μ΄άρεσε.
    τώρα όμως ξέχασα όμως τι ήθελα να γράψω.
    ένα κείμενο , ένας ασφαλισμένος κύκλος μιας επιμέρους λογικής που δεν μοιάζει τετράγωνη.
    λοιπόν πολλά είπα για αρχή.
    καλώς σε βρίσκω.
    :-)

    Δ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή